Δύσπιστοι και απαισιόδοξοι...

Αγωνία για το επαγγελματικό μέλλον, ελάχιστη σύνδεση του πτυχίου με την αγορά εργασίας, απογοήτευση για την χαμηλή ποιότητα της παρεχόμενης εκπαίδευσης και δυσπιστία απέναντι στην ικανότητα των φοιτητικών παρατάξεων να επιλύσουν χρόνια προβλήματα των ανώτατων εκπαιδευτικών ιδρυμάτων είναι τα βασικά συμπεράσματα της πρόσφατης έρευνας του υπουργείου Παιδείας.

Στην τηλεφωνική έρευνα που διεξήχθη στα πλαίσια του διαλόγου για τις μεταρρυθμίσεις στην παιδεία και την ψήφιση του νομοσχεδίου Εθνικής Στρατηγικής στην Ανώτατη Εκπαίδευση, πήραν μέρος συνολικά 1004 φοιτητές, γονείς, μαθητές Γυμνασίου και Λυκείου, αλλά απόφοιτοι ΑΕΙ και ΤΕΙ σε πανελλαδική γεωγραφική κάλυψη.

Είναι χαρακτηριστικό ότι οι περισσότεροι φοιτητές απαιτούν άμεσες αλλαγές στη δημόσια ανώτατη εκπαίδευση και μάλιστα με οποιοδήποτε κόστος, ενώ φαίνονται αδιάφοροι απέναντι στο ενδεχόμενο κοινωνικής αντίδρασης, με το κλείσιμο σχολών και τμημάτων.

Αρκεί οι αποτελεσματικές αλλαγές να γίνου πράξη, όπως η αναβάθμιση των πτυχίων και η αύξηση της ανταγωνιστικότητας των ιδρυμάτων της χώρας στο διεθνές εκπαιδευτικό υπόβαθρο.

Συνολικά, τα πορίσματα της έρευνας συνοψίζονται ως εξής:

*Το 33,6% των φοιτητών ΤΕΙ δηλώνει μη ενημερωμένο για το διάλογο που έχει ξεκινήσει γύρω από τα θέματα παιδείας, ενώ το 42,1% των φοιτητών που σπουδάζουν σε ΑΕΙ είναι πλήρως ενημερωμένο και παρακολουθεί τις εξελίξεις ακόμα και σε επίπεδο δημόσιας διαβούλευσης.

*Εντυπωσιακό είναι το ποσοστό όσων συμφωνούν με την υλοποίηση των επικείμενων αλλαγών, σε ποσοστό 97,4% τόσο για τους φοιτητές ΑΕΙ και ΤΕΙ, ενώ υψηλό είναι και το ποσοστό γονιών και μαθητών που επιδιώκουν τις αλλαγές, προκειμένου τα εκπαιδευτικά ιδρύματα να γίνουν πιο ανταγωνιστικά στο διεθνή εκπαιδευτικό στίβο.

*Από την πλευρά τους, οι φοιτητές πανεπιστημίων βλέπουν με θετικό μάτι τις αλλαγές του διαλόγου για την Εθνική Στρατηγική στην Ανώτατη Εκπαίδευση, με την πλειοψηφία των φοιτητών να πιστεύουν ότι θα ωφεληθούν με την ενίσχυση της αυτοδιοίκησης των ΑΕΙ και τη νέα ταυτότητα.

*Πιο δύσπιστοι εμφανίζονται οι φοιτητές των ΤΕΙ σχετικά με την ενίσχυση του διεθνούς χαρακτήρα των ιδρυμάτων και των πτυχίων με αντίκρισμα, σε ποσοστό 78,8% έναντι του 85,7% των φοιτητών ΑΕΙ.

*Σε ποσοστό 88,6% οι φοιτητές ΑΕΙ επιδιώκουν τη θεσμοθέτηση σε κάθε πανεπιστήμιο σχολών μεταπτυχιακών σπουδών και προγράμματα διδακτορικών σπουδών, σε αντίθεση με τους φοιτητές των ΤΕΙ που απαιτούν τη δημιουργία προγραμμάτων με άμεση σύνδεση την αγορά εργασίας.

*Ωστόσο, αυτό που έχει σημασία και για τις δύο κατηγορίες φοιτητών είναι η ένταξη των φοιτητών σε προγράμματα σπουδών της σχολής, μετά το τέλος του πρώτου έτους σπουδών (77,1% φοιτητές ΤΕΙ και 70,7% φοιτητές ΑΕΙ).

*Πιο ανοιχτοί στη διεθνοποίηση των ιδρυμάτων εμφανίζονται οι φοιτητές ΤΕΙ σε ποσοστό 85,7%, σε σχέση με τους φοιτητές ΑΕΙ 78,8%.

*Όσον αφορά τα οφέλη από την εφαρμογή των προτάσεων του υπουργείου Παιδείας, σε ποσοστό 72,2% οι φοιτητές ΑΕΙ πιστεύουν ότι θα ευνοήσουν την καλύτερη οργάνωση των ιδρυμάτων (αντίστοιχο ποσοστό φοιτητών ΤΕΙ 84,7%), ενώ πολλοί λιγότεροι είναι εκείνοι που θεωρούν ότι οι αλλαγές, θα τους βοηθήσουν στην αγορά εργασίας (ποσοστό 63% ΑΕΙ και 68,7% ΤΕΙ).

*Χαρακτηριστικό είναι το γεγονός φοιτητές, γονείς, μαθητές και απόφοιτοι συμφωνούν σε υψηλά ποσοστά στην άμεση εφαρμογή των αλλαγών στην εκπαίδευση, παρά τις όποιες αντιδράσεις, π.χ. το κλείσιμο κάποιας σχολής (φοιτητές ΑΕΙ 75,8%, φοιτητές ΤΕΙ 80,9% και 79,8% το ευρύ κοινό).

*Σε ποσοστό 64,9%, το σύνολο του δείγματος συμφωνεί ότι απαιτείται βελτίωση σπουδών, αλλά και αναβάθμιση των πτυχίων, ενώ το ίδιο υψηλό ποσοστό δηλώνει σύμφωνο με συγχωνεύσεις ολιγάριθμων τμημάτων.

*Στην υψηλότερη ποιότητα των πανεπιστημίων. Το 61,9% των συμμετεχόντων στην έρευνα θεωρεί ότι μπορεί να βοηθήσει η μείωση εισακτέων.

*Ωστόσο, ακόμα και η φοιτητική νεολαία της χώρας θεωρεί ότι η πολιτική απαξίωση είναι και ο βασικός λόγος που οι ίδιοι αρνούνται να ασχοληθούν με τα κοινά των σχολών (24,2%) και λόγω έλλειψης εμπιστοσύνης στα φοιτητικά κινήματα και τους εκπροσώπους τους (20,6%).

*Για το λόγο αυτό, το 63,1% των φοιτητών ΑΕΙ και το 52,1% των συμμετεχόντων από ΤΕΙ δεν συμφωνεί με τις καταλήψεις στα εκπαιδευτικά ιδρύματα, ενώ ελάχιστη είναι και η εμπιστοσύνη των φοιτητών απέναντι στις παρατάξεις για την επίλυση προβλημάτων.

*Όσον αφορά την αξιολόγηση των παρεχόμενων σπουδών στα πανεπιστήμια, το 42,6% τη θεωρεί μέτρια και το ίδιο μέτρια κρίνουν οι φοιτητές (34,1%) την εκπαίδευση στα ΤΕΙ.

*Η ανησυχία για τους διαρκώς αυξανόμενους δείκτες της ανεργίας αποτυπώνονται στην ερώτηση «πόσο ανταποκρίνονται οι σπουδές στην αγορά εργασίας», με το συντριπτικό 49,5 % των φοιτητών ΑΕΙ να απαντά λίγο και το 39,7% των φοιτητών ΤΕΙ να απαντά το ίδιο.