Η κατάρα του δημοσίου υπαλλήλου!!!

Είναι, τελικά, οι δημόσιοι υπάλληλοι η μεγάλη πληγή της ελληνικής οικονομίας; Η γενεσιουργός αιτία όλων των δεινών που μας καταδιώκουν σήμερα; Είναι αυτοί τα βαρίδια της ελληνικής κοινωνίας που καλούμαστε εδώ και τώρα να πετάξουμε στη θάλασσα; Στα τόσα που έχουν γραφτεί και ειπωθεί για το θέμα, ο κοινός νους αδυνατεί να εναντιωθεί στη λογική που λέει ότι οι μεταπολιτευτικές κυβερνήσεις φόρτωσαν το κάρο του κράτους με περισσότερους τόνους δημοσίων υπαλλήλων από όσους είχε τη δύναμη αυτό να αντέξει. Και συνεπώς, τώρα, το κάρο για να κινηθεί πρέπει να απαλλαγεί από το περιττό φορτίο. Με ποια, όμως, ψυχική δύναμη ένας υπουργός ή μία κυβέρνηση θα πάρει την απόφαση να πετάξει όλο αυτό το προσωπικό, μαζί με τις οικογένειές τους, στο δρόμο λες και οι άνθρωποι είναι φορτία που τη μία μέρα τα φορτώνεις και την άλλη τα ξεφορτώνεις.
Μία τέτοια απόφαση, όσο αναγκαία κι αν είναι στη σημερινή συγκυρία άλλο τόσο ηθικά και κοινωνικά χυδαία είναι. Ο Πάγκαλος μπορεί να έχει πολιτικά το ακαταλόγιστο για δηλώσεις του τύπου "όλοι μαζί τα φάγαμε", αλλά οι άνθρωποι αυτοί που σήμερα ζητάμε την κεφαλή τους επί πίνακι δεν βρήκαν μία μέρα ανοιχτές τις πόρτες του δημοσίου, είδαν φως και μπήκαν. Κάποιοι ευθύνονται που υπερφορτώθηκε το κάρο. Είναι, ως επί το πλείστον, οι ίδιοι που σήμερα η ιστορία τους εκδικείται. Αυτήν την κομματική και πελατειακή χυδαιότητα που κατέστη κανόνας τις προηγούμενες δεκαετίες πληρώνουμε σήμερα όλοι. Και όσοι τότε βολεύτηκαν στο δημόσιο και κινδυνεύουν σήμερα να μείνουν στο δρόμο, αλλά και όσοι ουδέποτε βολεύτηκαν ως μόνιμοι στο δημόσιο και βγάζουν το μεροκάματο του στον ιδιωτικό τομέα επωμιζόμενοι το βάρος των συνεπειών. Όλοι, δηλαδή, πλην εκείνων όμως που σήμερα μας διδάσκουν μαθήματα πολιτικού κυνισμού χωρίς ίχνος αυτοκριτικής.
Δεν είναι ούτε όλοι οι δημόσιοι υπάλληλοι άχρηστοι, ούτε κλέφτες, ούτε φυσικά ολόκληρο το προσωπικού του δημόσιου τομέα ζει με το όνειρο της ρεμούλας και της αρπαχτής. Όπως, όμως, σε πολλά ζητήματα η κοινωνία μας έχει το κακό να καταδιώκεται από φαντάσματα εμμονών και προκαταλήψεων, έτσι μας αρέσει και εδώ να βαυκαλιζόμαστε με κάποιες από τις παραπάνω ισοπεδωτικές λογικές. Η αλήθεια όμως την οποία πρέπει να λέμε είναι ότι οι δημόσιοι υπάλληλοι δεν είναι παρά μία μηχανή που κινείται ανάλογα με το που την κατευθύνει ο οδηγός της. Και η αποδοτικότητά της εξαρτάται από τα καύσιμα που θα της δώσει.
Η πολιτική ηγεσία σε ένα υπουργείο μπορεί είτε να απογειώσει τη μηχανή αυτή και να την κάνει να δουλέψει με ταχύτατους ρυθμούς είτε να την οδηγήσει στην αδράνεια. Οι δημόσιοι υπάλληλοι στην πλειονότητά τους έχουν κι αυτοί τις δικές τους φιλοδοξίες τους για κοινωνική αναγνώριση και επαγγελματική καταξίωση. Όσο κι αν σε ορισμένους αυτό ακούγεται παράξενο. Το ίδιο όμως το γραφειοκρατικό σύστημα λειτουργεί σαν μία μεγάλη μηχανή του κιμά που κονιορτοποιεί κάθε πρωτοποριακή σκέψη, κάθε καινοτόμα ιδέα, κάθε δημιουργική φιλοδοξία του οποιουδήποτε εργάζεται στο δημόσιο. Και αυτή αν το θέλετε είναι η μεγάλη κατάρα του να είσαι δημόσιος υπάλληλος στη χώρα μας.
Η κατάρα που τεμαχίζει το πνεύμα ενός εργαζόμενου στο δημόσιο είναι μία κατάρα που για κανέναν ελεύθερο άνθρωπο δεν μπορεί να αντισταθμιστεί με προνόμια και επιδόματα. Το χειρότερο όλων αυτή τη στιγμή δεν είναι που οι δημόσιοι υπάλληλοι υφίστανται αυτού του είδους τις τεράστιες εισοδηματικές απώλειες, αλλά ότι τους επιβάλλονται χωρίς κριτήριο, χωρίς αξιολόγηση αποδοτικότητας, με το κράτος να είναι ανίκανο να επιβραβεύσει όσους πραγματικά αξίζουν και να στείλει ακόμα και σπίτι τους όσοι απλά δεν κάνουν. Μιλάμε όλοι και λέμε για το καθεστώς ευνοιοκρατίας και ασφάλειας στον δημόσιο τομέα, αλλά ποτέ κανείς και καμία πολιτική ηγεσία δεν έσκυψε πραγματικά πάνω από αυτούς τους ανθρώπους. Τους οποίους αφού πρώτα το πολιτικό μας σύστημα τους διόρισε όπως όπως για να τους έχει στο χέρι, τους δημιούργησε το ενοχικό σύνδρομο της αναξιοκρατικής ύπαρξής τους στις θέσεις που τους τοποθέτησε, εν συνεχεία τους ακρωτηρίασε και τους παρέλυσε εγκεφαλικά, τους έκανε να εργάζονται χωρίς όνειρα και φιλοδοξίες και διάθεση να προσφέρουν. Τώρα τους ζητάει και τα ρέστα επειδή οι πολιτικές ηγεσίες δεν ενδιαφέρθηκαν ποτέ να υιοθετήσουν έναν κώδικα αξιοκρατίας και αξιολόγησής τους.
Ο ένας μόλις χρόνος που είχα την ευκαιρία να γνωρίσω εκ των έσω τη διοικητική λειτουργία του δημόσιου τομέα μου δίδαξε πολλά. Κυρίως όμως μου έμαθε να μην κάνω αφοριστικές προσεγγίσεις κατά γενικώς και ανεξαιρέτως των υπαλλήλων που εργάζονται μόνιμα στο δημόσιο είτε επειδή πράγματι κάποιος βρέθηκε και τους διόρισε είτε επειδή- γιατί όχι;- είχαν πράγματι τα προσόντα να διοριστούν. Συνάντησα, συζήτησα και συνεργάστηκα με πολλούς από τους ανθρώπους που σήμερα το πολιτικό σύστημα για να σωθεί το ίδιο, παρουσιάζει στην υπόλοιπη κοινωνία λίγο- πολύ ως μιάσματα. Αυτό και άδικο είναι και ύπουλο ως μία πρακτική που στρέφει το ένα κομμάτι της κοινωνίας κατά του άλλου. Μη σπεύσουν ορισμένοι να πουν ότι υπερασπίζομαι το δημόσιο τομέα εις βάρος του ιδιωτικού, στον οποίον εργάζομαι αδιάκοπα τα τελευταία οχτώ χρόνια. Άλλα νιώθω ότι χτυπάμε τους ανθρώπους που εργάζονται στο δημόσιο την ώρα που τα πράγματα θα έπρεπε να ήταν διαφορετικά. Και για να παραλλάξω λίγο αυτό που είχε πει ο Αϊνστάιν, δε θα έπρεπε οι υπάλληλοί να είναι φτιαγμένοι για το δημόσιο, αλλά το δημόσιο φτιαγμένο για τους υπαλλήλους του.